Mình tin rằng có rất nhiều bạn đặt ra câu hỏi vì sao càng lớn mình càng thích ngủ trưa dù trước đó bố mẹ có “ép” cỡ nào cũng không chịu đi ngủ? Sự thật đằng sau câu hỏi và lời giải đáp đó là gì? Bài viết hôm nay sẽ bật mí cho bạn và giải thích nguyên nhân vì sao càng lớn càng thích ngủ trưa? Và nếu không ngủ trưa có ảnh hưởng gì không? Cùng nhau tìm hiểu ngay nhé!
- Vì sao càng lớn càng thích ngủ trưa?
- Thay đổi nhu cầu của giấc ngủ
- Phụ thuộc lịch làm việc và áp lực từ môi trường
- Giảm năng suất và hiệu quả vào giờ nghỉ trưa
- Tùy thuộc vào sở thích cá nhân mỗi người
- Vậy lợi ích của việc ngủ trưa như thế nào?
- Không ngủ trưa có ảnh hưởng gì không?
- Những thắc mắc xung quanh về ngủ trưa mà bạn cần biết
Qua một thời gian chúng ta càng thấy rằng có những việc lúc nhỏ ta chẳng thích gì lắm ví dụ như việc “ngủ trưa” hằng ngày. Nhưng càng lớn những việc tưởng chừng “không tên” này lại trở thành thói quen và không thể thiếu trong cuộc sống chúng ta. Đôi khi ta tự nhủ chỉ ngủ 30 phút, 1 tiếng rồi sau đó quay trở lại làm việc tốt nhưng có lúc lại ngủ luôn tận 3 đến 4 tiếng đồng hồ và sau đó ta lại suy nghĩ việc ngủ trưa như thế lại chẳng tốt như thế nào. Tuy nhiên sự đấu tranh tâm lý lại tiếp tục diễn ra bởi những lợi ích của việc ngủ trưa được tuyên truyền rậm rộ trên các trang mạng truyền thông khiến ta càng rối rắm hơn nữa.
Tìm hiểu được nguyên nhân vì sao có sự thay đổi giữa lúc nhỏ đến khi lớn, sẽ giúp bạn phần nào tìm ra những “góc khuất” sâu bên trong có thể ta vô tình lãng quên đi. Dưới đây là 10 nguyên nhân giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn về việc ngủ trưa ở người lớn.
Vì sao càng lớn càng thích ngủ trưa?
Thay đổi nhu cầu của giấc ngủ
Sự thay đổi trong nhu cầu ngủ là một hiện tượng thú vị mà mọi người trải qua khi họ trưởng thành. Khi còn trẻ, ngày nào cũng tỉnh sớm và luôn tưởng như việc thức dậy vào buổi sáng là một nhiệm vụ khó khăn. Nhưng khi chúng ta bước vào giai đoạn trưởng thành, có một sự thay đổi đáng kể xảy ra trong cách chúng ta nhìn vào giấc ngủ.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhu cầu ngủ thay đổi theo độ tuổi và giai đoạn cuộc sống. Trẻ em và thanh thiếu niên thường cần nhiều giấc ngủ hơn để hỗ trợ sự phát triển toàn diện của cơ thể và tâm trí. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, trẻ em từ 6 đến 13 tuổi cần khoảng 9-11 giờ ngủ mỗi đêm. Tuy nhiên, khi chúng ta trưởng thành, nhu cầu về giấc ngủ có thể giảm đi. Người trưởng thành thường cần từ 7 đến 9 giờ ngủ mỗi đêm, tuy nhiên, có nhiều biến thể và cá nhân hóa trong thời gian ngủ tối ưu.
Sự thay đổi trong nhu cầu ngủ cũng có thể được thấy rõ qua thói quen ngủ trưa. Trong khi trẻ em thường không thích ngủ trưa và thậm chí ghét nó, người trưởng thành có thể trở nên thích nghi với việc nghỉ ngơi vào buổi trưa. Nguyên nhân có thể là sự căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày, môi trường làm việc, hoặc thậm chí chỉ là một cách để tìm lại năng lượng và sự sảng khoái trong ngày.
Sự thay đổi này có thể được giải thích bằng sự phát triển của hệ thống sự thay đổi circadien (nhịp điệu sinh học của cơ thể), có nghĩa là chu kỳ tự nhiên của cơ thể theo thời gian. Khi trẻ em và thanh thiếu niên còn đang phát triển, hệ thống này có thể cần nhiều thời gian hơn để thích nghi với lịch làm việc và giấc ngủ. Ngược lại, người trưởng thành có thể có sự điều chỉnh linh hoạt hơn và cảm thấy thoải mái hơn với việc có một giấc ngủ trưa ngắn giữa ngày.
Tóm lại, sự thay đổi trong nhu cầu ngủ là một phần tự nhiên của sự phát triển của con người và có thể được ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, môi trường làm việc và áp lực xã hội. Để duy trì sức khỏe tốt, quan trọng là hiểu rõ nhu cầu ngủ của bản thân và điều chỉnh thói quen ngủ một cách hợp lý để đảm bảo sự cân bằng giữa giấc ngủ đủ và cuộc sống hàng ngày.
Phụ thuộc lịch làm việc và áp lực từ môi trường
Lịch làm việc và áp lực xã hội đang ngày càng trở thành yếu tố quyết định đối với thói quen ngủ của con người trong thời đại hiện đại. Một cuộc sống bận rộn, đòi hỏi cao cấp về năng suất và hình ảnh xã hội đã tạo ra một áp lực lớn đối với giấc ngủ của chúng ta. Nghiên cứu đã cho thấy sự ảnh hưởng đáng kể của lịch làm việc và áp lực xã hội đối với chất lượng và thời lượng giấc ngủ.
Áp lực xã hội đặt lên vai chúng ta là sự kỳ vọng về thành công và hiệu suất, đặc biệt trong môi trường công việc. Cuộc cạnh tranh khốc liệt và yêu cầu làm việc nhiều giờ không ngừng nghỉ có thể dẫn đến hiện tượng “hiệu suất ngủ kém.” Những người bị áp lực công việc cao thường cố gắng thắt chặt thời gian ngủ để có nhiều thời gian hơn cho công việc, và điều này thường dẫn đến thiếu ngủ và mệt mỏi. Nghiên cứu từ Harvard Medical School đã chỉ ra rằng sự thiếu ngủ liên quan mật thiết đến hiệu suất làm việc kém, giảm khả năng tập trung và ra quyết định.
Lịch làm việc cũng có tác động đáng kể đến thói quen ngủ. Các ca làm việc xoay ca, làm việc đêm và ca làm việc dài hạn có thể gây rối loạn thời gian sinh học của cơ thể. Rối loạn circadien có thể làm thay đổi mô hình ngủ và thức dậy, dẫn đến vấn đề về giấc ngủ và sức khỏe. Một nghiên cứu từ Journal of Occupational and Environmental Medicine đã chỉ ra rằng làm việc trong ca đêm có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về sức khỏe, bao gồm bệnh tim mạch và tiểu đường.
Chúng ta cũng không thể bỏ qua tác động của công nghệ và xã hội hiện đại đối với giấc ngủ. Màn hình điện thoại thông minh và máy tính, cùng với các hoạt động giải trí trực tuyến, có thể khiến chúng ta dễ dàng mất giấc ngủ vào buổi tối. Thái độ “24/7” của xã hội và thói quen làm việc trực tuyến suốt đêm đêm đêm cũng đang góp phần làm suy yếu giấc ngủ của chúng ta.
Các yếu tố kết hợp lại với nhau khiến ta mất cân bằng giữa giấc ngủ vào ban đêm và giảm chất lượng ngủ. Để tìm cách cân bằng lại, não bộ đã tự định hướng bằng cách nên đi ngủ trưa giúp tái tạo năng lượng và “bù” lại phần đã mất từ trước đó.
Giảm năng suất và hiệu quả vào giờ nghỉ trưa
Buổi trưa thường là khoảng thời gian mà nhiều người trải qua sự giảm năng suất. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng làm việc mà còn đối tác đến tư duy và tinh thần. Lý do vì sao chúng ta thường có sự suy giảm năng suất vào buổi trưa có thể được giải thích qua nhiều yếu tố khoa học và hành vi.
Một trong những nguyên nhân chính là do ảnh hưởng của nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể. Hệ thống thời gian sinh học này điều chỉnh cảm giác thức dậy và buồn ngủ của chúng ta và thường có một điểm yếu vào buổi trưa. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng thời gian từ 1 giờ chiều (13 giờ) đến 3:00 chiều (15 giờ) thường là thời điểm mà nhiều người có xu hướng cảm thấy buồn ngủ nhất. Đây là lý do tại sao người Pháp thường có thời gian “Siesta” (ngủ trưa) để nghỉ ngơi và làm mới tinh thần.
Một yếu tố khác là thực đơn trưa của bạn, ăn một bữa trưa nặng và dồi dào có thể làm tăng cường sự buồn ngủ sau khi ăn. Lượng thức ăn lớn yêu cầu dạ dày làm việc chăm chỉ để tiêu hóa, và dẫn đến việc máu tập trung vào dạ dày thay vì tập trung vào bản thân công việc hoặc tập trung tinh thần. Hình thức giải trí cũng có thể gây ra sự giảm năng suất vào buổi trưa. Sử dụng thời gian này để lướt mạng xã hội, xem video hài hước, hoặc chơi trò chơi trên điện thoại di động có thể khiến bạn mất thời gian và tập trung, làm suy giảm năng suất công việc và khả năng tập trung.
Tùy thuộc vào sở thích cá nhân mỗi người
Sở thích cá nhân khi ngủ trưa là một phần quan trọng của đời sống hàng ngày của mỗi người, và nó thể hiện sự đa dạng và cá nhân hóa trong cách chúng ta đối phó với buổi trưa. Không có một cách tiêu chuẩn để ngủ trưa, và những sở thích riêng biệt này có thể phản ánh nhiều khía cạnh đặc biệt của mỗi cá nhân.
Có người thích ngủ trưa để tận hưởng một giấc ngủ sâu và có cảm giác thỏa mãn. Đối với họ, ngủ trưa có thể là một cuộc trốn tránh khỏi cuộc sống bận rộn, nơi họ có thể thả lỏng tâm hồn và tận hưởng những giấc mơ ngọt ngào. Nghiên cứu về lợi ích của giấc ngủ sâu đã chỉ ra rằng nó có thể giúp cải thiện tư duy, tăng cường sức kháng của hệ thống miễn dịch, và cải thiện tâm trạng tổng thể.
Trong khi đó, có những người thích tận dụng thời gian ngủ trưa để nâng cao năng suất và tạo sự tập trung. Họ có thể thực hiện các phương pháp như “ngủ ngắn” (nap) trong khoảng 15-20 phút để làm mới tinh thần. Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng các nap ngắn có thể cải thiện tầm nhìn, tăng cường tập trung, và giảm căng thẳng.
Cũng có những người thích ngủ trưa ngắn để tái nạp năng lượng và làm mới tinh thần, nhưng họ có thể tự tạo ra môi trường tĩnh lặng hơn. Ví dụ, việc thực hành thiền hoặc tập thể dục nhẹ trong khoảng thời gian này có thể giúp họ đạt được tình trạng thư giãn và tinh thần tỉnh táo sau khi thức dậy.
Tóm lại, sở thích cá nhân khi ngủ trưa thể hiện rõ sự đa dạng và tính chất riêng biệt của từng người. Không có một cách đúng hay sai để ngủ trưa, và quan trọng nhất là biết lắng nghe cơ thể và tìm ra cách tốt nhất để tận dụng thời gian buổi trưa để cải thiện sức khỏe và tăng cường hiệu suất trong cuộc sống hàng ngày.
Vậy lợi ích của việc ngủ trưa như thế nào?
Nâng cao hiệu suất làm việc vào buổi chiều
Một giấc ngủ trưa ngắn, thường chỉ khoảng từ 15 đến 30 phút, có thể giúp cải thiện tập trung và hiệu suất làm việc vào buổi chiều. Nghiên cứu đã chứng minh rằng việc nghỉ ngơi ngắn giữa ngày có thể làm tăng khả năng tập trung và làm việc hiệu quả hơn. Giấc ngủ trưa giúp làm mới tinh thần, loại bỏ sự mệt mỏi và căng thẳng tích tụ sau buổi sáng dài. Ngủ trưa có thể giúp cơ thể sản xuất các hợp chất chống vi khuẩn và tăng cường hệ thống miễn dịch. Nó giúp tăng khả năng chống lại các bệnh truyền nhiễm và bảo vệ sức khỏe tổng thể của bạn.
Nếu bạn đã làm việc hoặc học suốt buổi sáng và cảm thấy đầu óc mệt mỏi, giấc ngủ trưa có thể giúp bạn “làm mờ” các lỗi nhớ. Nó giúp cải thiện khả năng xử lý thông tin và củng cố kiến thức. Một giấc ngủ trưa có thể giúp kích thích sự sáng tạo. Khi tâm trí được nghỉ ngơi, bạn có thể dễ dàng suy nghĩ ra ý tưởng mới và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả hơn.
Một nghiên cứu của NASA đã chỉ ra rằng các phi hành gia thực hiện giấc ngủ trưa ngắn có thể cải thiện hiệu suất và sự tỉnh táo khi họ phải làm việc trong môi trường yêu cầu tập trung và đáng tin cậy. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc nghỉ ngơi vào buổi trưa nên được thực hiện một cách hợp lý để tránh gây ra sự lười biếng hoặc làm mất giấc ngủ vào buổi tối. Giữ khoảng thời gian ngủ trưa ngắn và tận dụng những lợi ích mà nó mang lại cho sự năng suất và sức khỏe của bạn.
Cải thiện trí nhớ
Một ví dụ đáng chú ý là một nghiên cứu được công bố trong tạp chí “Nature Neuroscience.” Trong nghiên cứu này, các thí nghiệm đã được yêu cầu học một loạt từ vựng và sau đó chia thành hai nhóm: một nhóm được phép ngủ trưa trong khoảng 90 phút và một nhóm không được phép ngủ. Kết quả cho thấy, nhóm ngủ trưa đã có khả năng nhớ từ vựng tốt hơn so với nhóm không ngủ. Ngủ trưa giúp củng cố thông tin và giúp tạo ra một sự kết nối mạnh mẽ hơn giữa các thông tin trong bộ nhớ.
Điều này cho thấy rằng việc tận dụng thời gian ngủ trưa có thể không chỉ giúp bạn cảm thấy tỉnh táo hơn mà còn cải thiện khả năng ghi nhớ và học tập. Đặc biệt là khi bạn đã đối diện với một ngày dài và đầy thách thức, giấc ngủ trưa có thể là công cụ mạnh mẽ để tăng cường trí nhớ và sự tập trung.
Giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng
Ngủ trưa không chỉ là một giải pháp tuyệt vời để tạo cơ hội cho cơ thể thư giãn, mà còn có khả năng giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Cùng với việc làm mới tinh thần, giấc ngủ trưa cung cấp nhiều lợi ích tinh thần mà không thể bỏ qua. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc ngủ trưa ngắn có thể giảm đi cảm giác căng thẳng và lo âu. Trong một nghiên cứu từ tạp chí “Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism,” người tham gia được yêu cầu ngủ trưa trong khoảng 30 phút sau một đợt căng thẳng. Kết quả cho thấy, những người tham gia có mức cortisol, một hormone căng thẳng, giảm đi một cách đáng kể sau giấc ngủ trưa. Điều này thể hiện rằng ngủ trưa có khả năng giúp cơ thể giảm bớt căng thẳng và duy trì trạng thái cân bằng.
Hơn nữa, giấc ngủ trưa cũng có thể cải thiện tâm trạng tổng thể. Trong một nghiên cứu từ “Behavioral Sleep Medicine,” người tham gia được yêu cầu thực hiện giấc ngủ trưa ngắn mỗi ngày trong suốt một tuần. Kết quả cho thấy, họ trải qua sự cải thiện đáng kể về tâm trạng, thấy mình hạnh phúc hơn và ít căng thẳng hơn sau mỗi buổi ngủ trưa.
Những thông tin này thể hiện rằng giấc ngủ trưa không chỉ giúp chúng ta lấy lại năng lượng mà còn làm dịu đi căng thẳng và nâng cao tinh thần. Điều này đặc biệt quan trọng trong cuộc sống hàng ngày, khi môi trường làm việc và cuộc sống đòi hỏi chúng ta phải đối mặt với áp lực và căng thẳng liên tục.
Không ngủ trưa có ảnh hưởng gì không?
Từ các lợi ích bên trên cho thấy ngủ trưa giúp tăng cường trí nhớ, tăng hiệu suất làm việc, giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Ngược lại nếu không có đủ thời gian ngủ trưa thì rất có thể bạn sẽ gặp phải tình trạng sau đây (lưu ý không phải ai cũng bị hết nhé).
- Khiến cơ thể mệt mỏi: Một trong những ảnh hưởng rõ rệt của việc không ngủ trưa là cảm giác mệt mỏi vào buổi chiều. Sau một buổi sáng dài và đầy công việc, cơ thể và tâm trí của bạn có thể cảm thấy căng thẳng và mệt mỏi. Không có giấc ngủ trưa để nghỉ ngơi và làm mới tinh thần có thể làm suy giảm hiệu suất và tập trung trong công việc và hoạt động hàng ngày.
- Tinh thần và tâm trạng kém: Không ngủ trưa có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn. Cảm giác mệt mỏi và căng thẳng có thể làm bạn trở nên cáu kỉnh và dễ cáu gắt hơn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự thiếu ngủ và căng thẳng có thể gây ra tình trạng tâm lý tiêu cực, như căng thẳng và trầm cảm.
- Giảm hiệu suất công việc và sự tập trung: Không có giấc ngủ trưa để nạp năng lượng và làm mới tinh thần có thể dẫn đến giảm hiệu suất công việc và khả năng tập trung vào buổi chiều. Bạn có thể trở nên lơ là trong công việc hoặc gặp khó khăn trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp.
- Rủi ro về sức khỏe: Thiếu ngủ trưa có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe. Nó có thể ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, làm giảm khả năng chống lại các bệnh truyền nhiễm, và góp phần vào các vấn đề sức khỏe lâu dài như bệnh tim mạch và tiểu đường.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải ai cũng cần phải ngủ trưa. Sự cần thiết của giấc ngủ trưa có thể thay đổi từ người này sang người khác, và nó phụ thuộc vào mức độ mệt mỏi và lối sống của mỗi người. Điều quan trọng là lắng nghe cơ thể của bạn và biết cách quản lý năng lượng và tập trung vào buổi chiều một cách hợp lý để duy trì sự cân bằng giữa công việc và sức khỏe.
Những thắc mắc xung quanh về ngủ trưa mà bạn cần biết
Ngủ trưa bao nhiêu là đủ?
Độ dài giấc ngủ trưa cần thiết có thể thay đổi tùy theo cá nhân và tình hình cụ thể. Một giấc ngủ trưa ngắn, khoảng từ 15-30 phút, thường là đủ để làm mới tinh thần và cải thiện tập trung. Tuy nhiên, nếu bạn có thời gian và cảm thấy mệt mỏi, một giấc ngủ trưa kéo dài từ 60-90 phút có thể giúp bạn trải qua các giai đoạn giấc ngủ sâu hơn và cải thiện trí nhớ.
Ngủ trưa 2 tiếng có tốt không?
Ngủ trưa trong khoảng 2 tiếng có thể tốt nếu bạn cảm thấy cần một giấc ngủ dài hơn để phục hồi năng lượng và làm mới tinh thần. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc ngủ quá lâu vào buổi trưa có thể làm suy giảm tính khát giấc ngủ vào buổi tối, dẫn đến việc thức dậy khó khăn và gây rối loạn giấc ngủ vào ban đêm.
Nên ngủ trưa lúc mấy giờ?
Thời điểm tốt nhất để ngủ trưa thường nằm trong khoảng từ 13:00 (1 giờ chiều) đến 15:00 (3 giờ chiều), vì đây là thời điểm mà hệ thống sinh học tự nhiên của cơ thể có sự điểm yếu, và người ta thường cảm thấy buồn ngủ nhất. Tuy nhiên, nếu bạn có một lịch làm việc không bình thường hoặc không thể ngủ vào thời điểm này, bạn vẫn có thể tận dụng thời gian trống rải rác vào buổi trưa để nghỉ ngơi một chút.
Cách ngủ trưa 20 phút
Để ngủ trưa trong khoảng 20 phút một cách hiệu quả, bạn nên tìm một nơi yên tĩnh và thoải mái. Sử dụng một bộ đồ nghề hoặc tai nghe chống tiếng ồn có thể giúp loại bỏ tiếng ồn xung quanh. Nếu bạn muốn thức dậy sau khoảng thời gian này, đặt báo thức hoặc sử dụng ứng dụng đặt giờ để không ngủ quá lâu. Tránh tiêu thụ thức ăn nặng hoặc đồ uống có chứa caffein trước khi ngủ trưa để đảm bảo giấc ngủ ngắn của bạn là tối ưu nhất.
Hi vọng với chủ đề: Vì sao càng lớn càng thích ngủ trưa, đã giúp các bạn có thêm nhiều cách nhìn mới và đa dạng hơn trong cuộc sống. Ngủ trưa tốt hay xấu là tùy thuộc vào cách chúng ta nhận định, hãy lắng nghe cơ thể để biết thật sự bản thân đang cần gì mình nghĩ đó chính là cách tốt nhất để có được cơ thể khỏe mạnh. Hãy cùng đón xem các chủ đề sắp tới, hứa hẹn sẽ không làm bạn thất vọng đâu nhé!
Mình rất mong được đón nhận những bình luận của các bạn, vì đó sẽ giúp mình cải thiện hơn và viết ra những bài viết tốt hơn.