50 cách từ chối khéo léo, chữa bệnh “cả nể” hiệu quả

Trong cuộc sống, có rất nhiều tình huống bạn không muốn nhận lời nhưng lại không biết từ chối sao cho đỡ mất lòng. Tham khảo ngay 15 câu nói KHÔNG, cách từ chối khéo léo dưới đây, giúp bạn đỡ “cả nể”, đỡ rước việc vào mình.

Một từ đơn giản mà đôi khi có thể khó nói đến mức đáng ngạc nhiên. Tìm cách để nói không một cách lịch sự có thể đáng sợ, đặc biệt là nếu bạn sợ làm ai đó thất vọng hoặc lo lắng rằng họ sẽ chống lại câu trả lời của bạn. Tuy nhiên, học cách nói không mà không cảm thấy thô lỗ có thể giúp bạn vượt qua những nỗi sợ này và bảo vệ sức khỏe cũng như hạnh phúc của bạn.

Vì bạn không thể nói “có” với mọi thứ, nên nói “không” một cách lịch sự là cách tuyệt vời để bảo vệ thời gian của bạn, ưu tiên những gì quan trọng và duy trì các mối quan hệ lành mạnh. Các ví dụ sau đây về cách nói “không” có thể chỉ cho bạn cách lịch sự khi từ chối lời mời từ đồng nghiệp và bạn bè, đồng thời giúp bạn xây dựng kỹ năng giao tiếp quyết đoán và thiết lập ranh giới.

Tại sao lại khó để từ chối người khác?

Khi bạn đã nhận thức được lý do cơ bản khiến bạn thấy khó nói không, bạn có thể bắt đầu thay đổi hành vi và tự tin hơn vào quyết định của mình.

Bạn có mong muốn làm hài lòng người khác

Hầu hết mọi người đều muốn được yêu mến và trân trọng, và bạn có thể lo lắng rằng việc từ chối yêu cầu của ai đó sẽ làm họ thất vọng hoặc làm hỏng mối quan hệ của bạn. Điều này đặc biệt đúng nếu người yêu cầu là người mà bạn quan tâm, như bạn bè, thành viên gia đình hoặc đồng nghiệp. Nỗi sợ mất đi sự chấp thuận của ai đó thường lớn hơn nhu cầu bảo vệ thời gian và năng lượng của chính bạn.

Bạn sợ xung đột

Nói không đôi khi có thể dẫn đến bất đồng. Muốn tránh xung đột có thể giúp bạn dễ dàng nói có hơn, ngay cả khi bạn muốn nói không. Bạn có thể lo lắng rằng người kia sẽ phản ứng tiêu cực hoặc tranh cãi với bạn, và điều này có thể đặc biệt gây căng thẳng nếu bạn không tự tin trong những tình huống này (và nhiều người trong chúng ta không tự tin).

Bạn muốn tránh cảm giác tội lỗi

Cảm giác tội lỗi là một cảm xúc mạnh mẽ khác có thể khiến việc nói không trở nên khó khăn. Bạn có thể cảm thấy có trách nhiệm với hạnh phúc của người khác, khiến bạn đặt nhu cầu của họ lên trước nhu cầu của mình. Điều này có thể đặc biệt đúng trong các mối quan hệ mà bạn cảm thấy có nghĩa vụ phải giúp đỡ và hỗ trợ người kia. Cảm giác tội lỗi có thể rất lớn và khiến bạn khó ưu tiên bản thân.

Bạn được dạy để trở thành người làm hài lòng mọi người

Từ khi còn nhỏ, nhiều người được dạy phải biết giúp đỡ. Bạn có thể được nuôi dạy để luôn lịch sự và chu đáo, thường là phải đánh đổi sự thoải mái và nhu cầu của chính mình . Thói quen ăn sâu này có thể khiến bạn khó nói không, ngay cả khi điều đó cần thiết cho sức khỏe của bạn.

Chúng ta thường được yêu cầu làm những việc mà mình không muốn làm, trong cả cuộc sống cá nhân và công việc, nhưng biết cách nói không một cách tinh tế là điều nên làm.

Những cụm từ mà những người lịch sự sử dụng để lịch sự nói không với những việc họ không muốn làm là những ví dụ rõ ràng về cách từ chối lời đề nghị và quản lý kỳ vọng mà không gây hại.

Những cách từ chối khéo léo, lịch sự

Nói không được coi là một hình thức giao tiếp tiêu cực, mặc dù về bản chất không có gì sai với điều đó, miễn là bạn nói không một cách duyên dáng và trắc ẩn.

Có thể bạn cảm thấy không thoải mái khi thực hành, nhưng bạn càng nói không, bạn càng nhận ra rằng làm như vậy cho phép bạn sống thật với chính mình và đáp ứng nhu cầu của bản thân.

1. “Tiếc quá, đây không phải là thời điểm thích hợp của tôi”

Một cụm từ mà những người lịch sự sử dụng để lịch sự nói không với những việc họ không muốn làm. Cụm từ này có tính chất cứng rắn theo cách không làm tổn hại đến ai.

Mặc dù chúng ta được bảo là “hãy tử tế” và mở rộng lòng mình với người khác, nhưng thực ra chúng ta không nợ mọi người thời gian, năng lượng hoặc công sức của mình, ngay cả khi họ trực tiếp yêu cầu.

Khi nói “đây không phải là thời điểm tốt cho tôi”, nghĩa là ta đã nhấn mạnh rằng câu trả lời “không” không liên quan gì đến người yêu cầu mà liên quan đến lịch trình và cam kết của chính “tôi” mà thôi.

Cụm từ này không giải thích quá mức tại sao thời điểm không tốt, hơn nữa, nó cũng cung cấp một lớp bảo vệ cho cả người yêu cầu và người từ chối, ở chỗ nó liên quan đến thời điểm yêu cầu chứ không phải bản thân yêu cầu, vì vậy không ai bị tổn thương.

2. “Tôi đánh giá cao ý tưởng này, nhưng tôi không thể làm được”

Đây là một trong những cách từ chối lịch sự không gây mất lòng để nhẹ nhàng, lịch sự để thoát khỏi lời mời và cho thấy bạn cư xử khéo léo.

Bằng cách bắt đầu bằng một biểu hiện đánh giá cao, người nói cụm từ này cho thấy rõ rằng họ biết ơn vì lời đề nghị, mặc dù cuối cùng họ nói không.

Một bài nghiên cứu có tiêu đề “Chiến lược lịch sự trong yêu cầu và từ chối” lưu ý rằng cách mọi người nói chuyện với nhau “được chi phối bởi các nguyên tắc lịch sự phổ quát”, một trong số đó là thể hiện sự nhận thức về mong muốn của người khác. Cụm từ này thực hiện chính xác điều đó.

3. “Tôi không thể hứa trước điều gì lúc này”

Đây cũng là một cụm từ mà những người lịch sự thường dùng để nói không với những điều họ không muốn làm. Nó minh họa cho cách đặt ra ranh giới mà không quá khắc nghiệt hoặc coi thường.

Mỗi người cần có sự hiểu biết về cách thức cảm xúc, suy nghĩ và năng lượng được truyền từ người này sang người khác. Khi những người lịch sự nói “Tôi không thể cam kết bất cứ điều gì mới ngay bây giờ,” họ đang thiết lập một ranh giới năng lượng được xác định rõ ràng, ranh giới bảo vệ sự bình yên bên trong của họ trong khi nói “không” một cách lịch sự.

Ranh giới là một phần của việc thực hành tự chăm sóc, rất quan trọng đối với cảm giác cân bằng và hạnh phúc của mọi người.

4. “Cảm ơn vì đã nghĩ đến tôi, nhưng tôi đang bận”

Một cụm từ thường xuyên được sử dụng để từ chối một cách lịch sự. Cụm từ này là một câu nói mẫu mực kinh điển về việc từ chối lời mời mà không tỏ ra thô lỗ.

Thông thường, sự khác biệt giữa lịch sự và có cách cư xử tệ nằm ở giọng điệu, cách lựa chọn từ ngữ hoặc một cách diễn đạt đơn giản.

Dùng cụm từ “Cảm ơn vì đã nghĩ đến tôi” thể hiện sự đồng cảm, trân trọng khi nói “không” theo cách không đối kháng. Khi những người lịch sự được giao những việc họ không muốn làm, họ sẽ nói “không” một cách lịch sự, điều này làm giảm bất kỳ ngụ ý nào về sự xa lánh và duy trì mối quan hệ tốt đẹp, họ chỉ là từ chối lần này mà thôi.

5. “Tôi sẽ tạm từ chối lần này nhé”

Một cụm từ mà những người lịch sự sử dụng, đó là một ví dụ điển hình về cách những người lịch sự khẳng định bản thân theo cách trực tiếp nhưng vẫn lịch sự.

Người dám nói không một cách lịch sự thường cân nhắc đến nhu cầu của chính họ trước khi đưa ra bất kỳ cam kết nào. Họ thực hành tự phản ánh, điều này cung cấp một mức độ tự nhận thức mở đường cho việc chỉ làm những việc mà họ cảm thấy có khả năng về mặt cảm xúc và thực tế.

6. “Tôi cũng muốn giúp, nhưng lịch trình của tôi đã kín”

Nói “có” khi bạn đã quá bận rộn là một thói quen phổ biến của nhiều người muốn thể hiện mình là người tốt, nhưng nó tạo ra tiền lệ là đặt nhu cầu của riêng bạn sau nhu cầu của người khác, về cơ bản là cách sống không lành mạnh và mất cân bằng.

Điều này dẫn đến một sự thật là nhiều người nói “Có” ngay cả khi họ muốn nói “Không”. Thế nhưng việc cố làm hài lòng mọi người có tác động trực tiếp đến sức khỏe tinh thần và lòng tự trọng của bạn.

Hậu quả tiêu cực của việc làm hài lòng mọi người bao gồm sự tự ti, sợ bị từ chối và cảm giác không bao giờ đủ tốt.

Trước hết, biết cách tôn trọng nhu cầu của bản thân sẽ giúp bạn sống cuộc sống mà bạn mong muốn. Nói “không” không phải là sự phán xét về tính cách của ai đó, nó chỉ là vì bạn đang có lịch trình bận rộn.

Bằng cách tách biệt việc nói “không” khỏi bất kỳ hàm ý đạo đức nào, mọi người có thể sống thật với chính mình mà không sợ hãi.

7. “Tôi không nghĩ mình là người phù hợp cho việc này”

Đây là cách từ chối lịch sự không gây mất lòng phù hợp trong bối cảnh chuyên nghiệp, cùng với những tình huống khi ai đó yêu cầu hỗ trợ mà bạn không thể.

Có thể những phụ huynh khác ở trường của con bạn đã yêu cầu bạn làm hàng trăm chiếc bánh quy cho sự kiện. Có thể một đồng nghiệp đã yêu cầu bạn đứng đầu một dự án về một chủ đề mà bạn không có kinh nghiệm, hoặc chị dâu của bạn muốn bạn làm phù dâu…

Nói rằng “Tôi không nghĩ mình là người phù hợp cho việc này” là một cách để quản lý kỳ vọng của người khác trong khi vẫn trung thực với chính mình. Nó không bắt nguồn từ sự bất an hay bất kỳ hội chứng kẻ mạo danh nào. Thay vào đó, nó cho thấy rằng bạn hiểu rõ bản thân mình đủ để biết cả điểm mạnh của mình và những điều bạn không muốn hoặc không thể làm.

8. “Cảm ơn vì đã tin tưởng năng lực của tôi, nhưng tôi không đủ khả năng giúp”

Cụm từ này thể hiện lòng biết ơn đối với người kia vì nghĩ tới mình, đồng thời nêu rõ rằng bất cứ điều gì họ yêu cầu đều không khả thi vào thời điểm này.

Ít người nhận ra rằng, chúng ta rất cần phải nói không với những điều cản trở chúng ta sống cuộc sống tốt nhất có thể. Đầu tư vào nhận thức về bản thân giúp chúng ta phân biệt giữa các hoạt động có lợi cho bản thân và các hoạt động không có lợi cho bản thân, đồng thời giúp chúng ta quyết định nên nói “có” và “không” với điều gì”.

Vẻ đẹp của sự từ chối có sức mạnh là vì nó dựa trên bản sắc của bạn, nên dễ dàng chống lại áp lực bên ngoài đó và giữ vững lập trường và mạnh mẽ hơn.

Khi bạn hiểu sâu sắc về bản thân, bạn có thể sống một cuộc sống phù hợp với các giá trị cốt lõi của mình, điều đó có nghĩa là việc nói ‘không’ không còn khó khăn nữa.

9. “Tôi không thể dành đủ sự chú tâm cho việc này”

Khi ai đó nói cụm từ này, điều đó cho thấy họ nhận ra những hạn chế của chính mình và không muốn quá sức hoặc đặt mình vào vị trí không thể thành công.

Công việc là mối quan hệ mà chúng ta dành nhiều thời gian nhất, nhưng đó cũng là nơi chúng ta khó đặt ra giới hạn nhất. Đặt ra giới hạn có thể giúp bạn cảm thấy hạnh phúc hơn và trọn vẹn hơn trong vai trò của mình, chưa kể đến việc ít kiệt sức và choáng ngợp hơn trong công việc.

Nói cụm từ “Tôi không thể dành đủ sự chú tâm cho việc này” có vẻ đáng sợ, nhưng cuối cùng, đó là cách thể hiện lòng tốt, đối với cả bản thân bạn và người yêu cầu bạn làm điều gì đó.

10. “Tôi cần tập trung vào các công việc khác vào lúc này”

Khi ai đó nói câu này, điều đó cho thấy họ đang tập trung vào mục tiêu khác của mình, thay vì gạt bỏ những nhiệm vụ cần hoàn thành vì những yêu cầu của người khác về thời gian của họ.

Tất cả chúng ta đều có những trách nhiệm cụ thể cần phải thực hiện để cuộc sống của chúng ta diễn ra suôn sẻ. Quản lý thời gian và ưu tiên một số nhiệm vụ nhất định hơn những nhiệm vụ khác là những khía cạnh chính của việc trở thành người trưởng thành.

Có đủ tỉnh táo để nói rằng họ cần phải tập trung vào nghĩa vụ của mình sẽ giúp mọi người quản lý cuộc sống theo cách mà họ cảm thấy đúng đắn nhất.

Nói không có thể khiến bạn cảm thấy sợ hãi hoặc choáng ngợp, đặc biệt là nếu bạn không quen với điều đó và đang vật lộn để tìm đúng từ. 50 cách thay thế cho câu trả lời “không” thẳng thừng này bao gồm mọi cách để từ chối lời mời một cách tôn trọng trong khi vẫn lịch sự nhưng vẫn truyền đạt được quan điểm của bạn.

Các lựa chọn trong nhóm phản hồi đầu tiên này nghe có vẻ nhẹ nhàng hơn so với lời từ chối thẳng thừng mà không yêu cầu bạn phải đưa ra quá nhiều lý do cụ thể về việc bạn từ chối.

Những câu nói từ chối khéo, cách nói “Không” uyển chuyển

1. Thật đáng buồn, tôi còn có chuyện khác phải làm.
2. Ước gì tôi có thể làm được điều đó.
3. Xin lỗi, tôi e là không thể.
4. Tôi rất vinh dự, nhưng tôi sẽ phải ngồi ngoài trận này.
5. Tôi xin lỗi, tôi không thể làm được điều này.
6. Không, cảm ơn, nhưng nghe có vẻ hay đấy.
7. Tôi sẽ phải đợi xem có mưa không.
8. Tôi xin lỗi, tôi phải từ chối.
9. Thật không may, lần này tôi không thể.
10. Tôi rất vui khi anh hỏi tôi, nhưng hiện tại tôi không thể. Có lẽ là tháng sau.
11. Lần này tôi sẽ bỏ qua, nhưng hãy cho tôi biết vào lần sau nhé.
12. Cảm ơn vì đã nghĩ đến tôi, nhưng hiện tại tôi không rảnh. Tôi sẽ rảnh trong tương lai.
13. Tôi rất cảm ơn lời mời, nhưng thật không may là lần này tôi phải vắng mặt.
14. Tôi rất tiếc vì không thể đi được, nhưng cảm ơn anh đã nghĩ đến tôi.
15. Tôi phải trả lời là không, nhưng xin hãy cân nhắc đến tôi trong tương lai.
16. Thật không may là lần này tôi không thể tham gia được, nhưng tôi thực sự trân trọng lời đề nghị này.
17. Tôi còn nhiều việc khác phải làm trong lịch trình rồi nên không thể đi được.
18. Tôi có một cam kết khác vào tuần này, nhưng cảm ơn vì lời mời.
19. Lịch trình hiện tại của tôi không cho phép nhưng hãy kiểm tra lại sau một tháng nhé.
20. Tôi đã kín lịch với các dự án khác nhưng tôi rảnh vào quý tới.
21. Xin lỗi, hiện tại tôi không thể nhận thêm cam kết mới.
22. Lịch của tôi đã kín rồi, nhưng tôi sẽ thông báo cho bạn nếu có thay đổi.
23. Cảm ơn vì đã nghĩ đến tôi, nhưng tuần này tôi không rảnh.
24. Tôi sẽ ngồi ngoài vì tôi còn có kế hoạch khác, nhưng cảm ơn bạn.
25. Tôi đang dành thời gian cho những việc khác ngay lúc này và không thể tập trung vào đó được.
26. Tôi hiện đang theo đuổi những việc khác nhưng có thể sẽ ưu tiên việc này sau.
27. Tôi cam kết thực hiện kế hoạch mà tôi đã vạch ra.
28. Tôi xin lỗi. Năng lượng của tôi hiện đang tập trung ở nơi khác.
29. Tôi đã kín lịch với những ưu tiên hiện tại rồi.
30. Tôi cần tập trung vào khối lượng công việc hiện tại của mình.
31. Tôi đang thu hẹp sự tập trung của mình vào một vài cam kết vào lúc này.
32. Tôi ưu tiên các kế hoạch hiện tại của mình hơn mọi thứ khác.
33. Tôi xin lỗi, nhưng tôi đã quá sức rồi.
34. Tôi hiện đã có quá nhiều nghĩa vụ rồi.
35. Tôi đã có quá nhiều thứ phải làm rồi.
36. Tôi đang tham gia vào các dự án khác chiếm hết thời gian của tôi.
37. Tôi không có đủ thời gian cho việc đó ngay bây giờ.
38. Tôi không thể dành sự chú ý xứng đáng cho việc này.
39. Tôi không có đủ không gian tinh thần cho việc này.
40. Tôi xin lỗi, tôi không có đủ nguồn lực để thực hiện việc này.
41. Điều đó không thực tế với nguồn lực hiện tại của tôi.
42. Tôi không có đủ nguồn lực để hỗ trợ việc này ngay bây giờ.
43. Điều này không khả thi với nguồn lực hiện có của tôi.
44. Tôi cần thêm nguồn lực để cam kết và thực hiện.
45. Đây không phải là điều tôi thấy thoải mái.
46. Tôi sẽ lùi lại một bước ở thời điểm này.
47. Tôi không nghĩ mình là người phù hợp nhất để đảm nhận việc này.
48. Tôi trân trọng cơ hội này, nhưng nó không phù hợp với tôi.
49. Tôi thấy điều này không ổn nên tôi phải bỏ qua.
50. Công việc này không phù hợp với kỹ năng của tôi.

Mặc dù bạn có thể luôn nói “có” để trở thành một người tốt, hòa thuận và được lòng mọi người xung quanh, nhưng có những lúc bạn có thể nói “không” một cách khéo léo, lịch sự. Nếu bạn đang bận hoặc không muốn nhận lời, bạn có thể từ chối lời nhờ vả của người khác bằng những cách nêu trên, hãy lưu lại để áp dụng khi cần nhé.